Het SER-advies Zekerheid voor mensen

Begin juni publiceerde de Sociaal-Economische Raad het middellangetermijnadvies met daarin voorstellen over de hervorming op de arbeidsmarkt. “Helaas zijn er zonder volledige publicatie verkeerde conclusies getrokken en aannames gemaakt,” aldus Bob Weghorst, Directeur Payroll bij Timing. Het SER-advies Zekerheid voor mensen gaat over het investeren in brede welvaart en over de positie van uitzendwerk. Daarnaast sluit dit SER-advies aan op de door de ABU gewenste integrale aanpak, waarbij naast uitzendwerk ook ZZP-werk en andere vormen van flexibel werk beter worden geregeld.

Onjuiste berichtgeving in media
Zoals gebruikelijk is voorafgaand aan de publicatie het e.e.a. gelekt naar de media, die er vervolgens met diverse krantenkoppen nieuws van hebben gemaakt. Helaas zonder de volledige publicatie te hebben ingezien, waardoor er op bepaalde onderwerpen foute conclusies, veronderstellingen en aannames zijn gemaakt. Enkele hoofdpunten:

  • Dit is een advies vanuit de Sociaal Economische Raad (SER) en geen in te voeren wetgeving;
  • In tegenstelling tot enkele berichten is er geen sprake van een (advies voor) payrollverbod. Payroll is met de WAB formeel erkend en duidelijk en goed geregeld. Payroll wordt niet genoemd in dit SER-advies;
  • De impact op uitzenden en/of payrolling zal, in tegenstelling tot diverse berichtgeving in de media, veel minder negatief zijn.

Investeren in brede welvaart
Het SER-advies gaat over het investeren in brede welvaart: in zekerheid van werk en inkomen, in toekomstig verdienvermogen, in sterke publieke diensten als onderwijs, zorg en veiligheid, in het herstel van vertrouwen van burgers en ondernemers in de overheid. Daarnaast sluit dit SER-advies aan op de door de ABU gewenste integrale aanpak, waarbij naast uitzendwerk ook ZZP-werk en andere vormen van flexibel werk beter worden geregeld.

Het vervolg
Enkel dit SER-advies maakt de hervorming van de arbeidsmarkt nog geen gelopen race. De vertegenwoordigers vanuit werkgevers- en werknemersorganisaties spreken niet namens alle belanghebbenden op de arbeidsmarkt. Wij gaan er niet vanuit dat de aankomende regeringscoalitie dit advies een-op-een over zal nemen, “ook al is het een ‘samenhangend advies’ waarbinnen niet moet worden geshopt”, aldus de SER. De arbeidsmarktparagraaf zal zeker een belangrijk onderdeel worden van het komende regeerakkoord. Dit regeerakkoord is er nog niet. Dit zal naar verwachting nog enkele maanden kunnen duren. De hieruit voortkomende wet- en regelgeving zal daarom nog even op zich laten wachten.

Bijlage: aanbevelingen uitzendwerk op hoofdlijnen (bron ABU)

Aanbevelingen uitzendwerk op hoofdlijnen
De SER hecht veel waarde aan de allocatie- en opstapfunctie van uitzendwerk. Uitzendwerk levert een belangrijke bijdrage aan het bijeenbrengen van vraag en aanbod en aan het (weer) aan de slag helpen van mensen.
 
Tegelijkertijd bestaan er ook zorgen over de positie en kwaliteit van het uitzendwerk. Onder andere over situaties waarin uitzendwerknemers langdurig op dezelfde werkplek in uitzendwerk blijven hangen zonder gelijkwaardige arbeidsvoorwaarden voor hetzelfde werk.
 
De SER doet al met al voorstellen om het uitzendregime aan te scherpen en de positie van uitzendwerknemers te verbeteren c.q. hen meer en sneller zekerheid te bieden. Dat betekent het volgende.
 
Uitzendbeding 52 weken
De SER stelt voor het uitzendbeding terug te brengen van 78 weken naar maximaal 52 weken. Dit is precies wat we aan de vakbonden hebben voorgesteld tijdens de cao-onderhandelingen. Dit wordt in de wet verankerd. Bedenk daarbij: de commissie-Borstlap wilde terug naar 26 weken.
 
Behandeling uitzendkrachten gelijkgetrokken met werknemers tijdelijke contracten
In de fase erna is het mogelijk om maximaal zes contracten in twee jaar aan te bieden (reguliere werkgevers mogen in die periode drie contracten aanbieden). Dit wordt ook vastgelegd in de wet. We krijgen meer contracten dan reguliere werkgevers. De totale termijn van uitzenden gaat terug van vijfenhalf jaar naar drie jaar.

Eerder zekerheid voor uitzendkrachten
Voor alle werkgevers vervalt de onderbrekingstermijn van zes maanden. Daardoor worden gewerkte weken via een uitzendwerkgever ook na een onderbreking van 26 weken bij elkaar geteld, waardoor uitzendkrachten eerder in fase B terechtkomen. Uitzendkrachten krijgen eerder zekerheid. Er komt een uitzondering voor seizoenwerkers en studenten en scholieren.
 
Uitzendkrachten krijgen gelijkwaardige arbeidsvoorwaarden
Uitzendkrachten hebben vanaf dag 1 recht op een pakket arbeidsvoorwaarden dat ten minste gelijkwaardig is aan de arbeidsvoorwaarden van werknemers die bij de inlener hetzelfde werk doen. Dit wordt vastgelegd in de wet. De uitwerking daarvan ligt bij sociale partners. Deze stap naar gelijkwaardige arbeidsvoorwaarden is voor de branche een grote en historische stap en geeft daarmee invulling aan onze kwaliteitsstrategie.
 
Meer en sneller pensioen
De SER adviseert onze pensioenregeling stap voor stap naar een marktconforme regeling toe te laten groeien. Daarmee komt deze wettelijk in lijn met wat gebruikelijk is in andere sectoren. Daardoor bouwen uitzendkrachten sneller en meer pensioen op dan nu het geval is.
 
Regulering uitzendmarkt
De SER stelt voor om de markt voor uitzendwerk beter te reguleren en de toegang tot de uitzendmarkt voor te behouden aan betrouwbare uitzendorganisaties. Verplichte certificering die samengaat met strikte handhaving is daarvoor de oplossing. Dit is conform de adviezen van de commissie-Roemer.
 
Andere flexibele contractvormen
Oproep- en nulurencontracten verdwijnen. Ze worden vervangen door basiscontracten met minimaal een kwartaalurennorm. Dat maakt het loon van een werknemer meer voorspelbaar en geeft daarmee meer inkomenszekerheid. Dat betekent minder concurrentie voor uitzendwerk.
 
De SER wil schijnconstructies tegengaan en de positie van echte zelfstandigen verbeteren. Er komt een rechtsvermoeden van werkgeverschap bij een tarief onder de 30 tot 35 euro. Als de werkende meent dat deze werknemer is, is het aan de opdrachtgever voor de rechter te bewijzen dat dit niet het geval is. Dit gaat samen met publiekrechtelijke handhaving.
 
Payrollverbod van de baan
Een mogelijk verbod op payrolling - zoals Borstlap voorstelde - is van de baan. Payroll is met de WAB formeel erkend en duidelijk en goed geregeld.